12.1. Γογγύλια – Γενικές Πληροφορίες
12.1.1. Εισαγωγή
Τα γογγύλια καλλιεργούνται για το διογκωμένο σαρκώδη βλαστό, ο οποίος σχηματίζεται πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Διακρίνονται δύο τύποι ανάλογα με το χρώμα της επιδερμίδας τους, τα πράσινα και τα ιώδη. Η επιστημονική τους ονομασία είναι Brassica oleracea var. gongylodes L. Είναι κηπευτικό όχι πολύ διαδεδομένο, της οικογένειας των σταυρανθών. Το γογγύλι μαζί με το λαχανάκι Βρυξελλών αποτελούν κηπευτικά τα οποία κατάγονται από τη Βόρεια Ευρώπη. Καλλιεργείται κυρίως στη Γερμανία, στην Αγγλία και στις χώρες της ανατολικής Μεσογείου. Στην Ελλάδα καλλιεργείται σε λίγες ποσότητες. Είναι φυτό δικοτυλήδονο ποώδες, διετές αλλά καλλιεργείται σαν μονοετές και το οποίο με πάχυνση των βλαστών του σχηματίζει έξω από το έδαφος τα γογγύλια. Τα γογγύλια έχουν σχήμα σφαιρικό. Εξωτερικά το χρώμα της επιδερμίδας τους μπορεί να είναι πράσινο ή ιώδες, ενώ η εσωτερική τους σάρκα έχει χρώμα ασπροπράσινο χωρίς να επηρεάζεται από το χρώμα της επιδερμίδας. Τα φύλλα αναπτύσσονται σε σπειροειδή διάταξη επί της επιφανείας του διογκωμένου βλαστού. Η ρίζα που ξεκινά κάτω από τα γογγύλια, είναι σχετικά λεπτή και φέρει μεγάλο αριθμό λεπτών απορροφητικών ριζιδίων.
12.1.2. Δείκτες Ωριμότητας
Ο προσδιορισμός του κατάλληλου χρόνου συγκομιδής, καθορίζεται με κριτήριο το μέγεθός τους και συγκομίζονται μόλις αποκτήσουν εμπορεύσιμο μέγεθος το οποίο προσδιορίζεται από 7 έως 10 cm.
Άλλος δείκτης ο οποίος δεν είναι και τόσο ακριβής, γιατί επηρεάζεται από τις τοπικές περιβαλλοντικές και κλιματολογικές συνθήκες, είναι ο χρόνος που μεσολαβεί από τη μεταφύτευση μέχρι την ωρίμανση και προσδιορίζεται από 45 έως 60 μέρες.
12.1.3. Ποιοτικοί Δείκτες
Τα γογγύλια για να θεωρηθούν ποιοτικά κατάλληλα για συγκομιδή πρέπει να έχουν:
- Την όψη απαλλαγμένη από ελαττώματα.
- Το ενδεδειγμένο χρώμα, μέγεθος και σχήμα.
- Την έλλειψη διασπάσεων ή ρωγμών στο σώμα τους.
- Την έλλειψη εγκαυμάτων από τον ήλιο.
- Την έλλειψη ξυλοποιημένων τμημάτων.
- Την υψηλή περιεκτικότητα σε υγρασία.
*Τα παραπάνω κείμενα αποτελούν αποσπάσματα από το βιβλίο μας «Λαχανικά: Μακροχρόνια Συντήρηση, τα μυστικά».