18.1. Λεμόνια – Γενικές Πληροφορίες
18.1α .1 Εισαγωγή:
Τα λεμόνια είναι ο καρπός του υβριδικού δένδρου που ονομάζεται λεμονιά (επιστημονική ονομασία Citrus limon) και κατατάσσεται στα ”εσπεριδοειδή’’ ή ”ξινά”, μαζί με την πορτοκαλιά, μανταρινιά, νεραντζιά, γκρέιπ φρουτ, φράπα, κιτριά και άλλα παρόμοια δέντρα. Τα εσπεριδοειδή ανήκουν στην οικογένεια των Ρουτοειδών (Rutaceae) και στο γένος Κίτρον (Citrus), καθώς ο πρόγονος όλων των ξινών είναι η κιτριά.
Η λεμονιά θεωρείται υβρίδιο κίτρου και μανταρινιάς. Κατάγεται από την Ινδία, καλλιεργείται στις Η.Π.Α., στην Αργεντινή και στις Μεσογειακές χώρες (Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα). Στη νότιο-ανατολική Ασία καλλιεργείται ένα δέντρο συγγενικό της λεμονιάς, το γνωστό lime (λάιμ ή λιμεττία), με καρπούς μικρούς και πράσινους.
Η καλύτερη ποιότητα των καρπών των λεμονιών παρατηρείται συνήθως στα μεσογειακά κλίματα κατά μήκος παράκτιων περιοχών με δροσερό καλοκαίρι.
Στη χώρα μας καλλιεργούνται περίπου 4,5 εκατ. λεμονιές, σε 100.000 στρέμματα (κυρίως σε Πελοπόννησο, Χανιά, Άρτα και Χίο), με μέση ετήσια παραγωγή τους 40.000 τόνους λεμόνια. Μέχρι πριν λίγα χρόνια οι εκτάσεις ήταν σχεδόν οι διπλάσιες, αλλά ο μύκητας κορυφοξήρα και οι παγετοί του 2003 και 2004 κατέστρεψαν πάρα πολλά δέντρα.
Σύμφωνα με στοιχεία του διεθνούς οργανισμού FAOSTAT οι μεγαλύτερες σε παραγωγή χώρες είναι η Ινδία που παράγει το 15% της παγκόσμιας παραγωγής, το Μεξικό το 14%, η Κίνα το 13%, η Αργεντινή το 10%, η Βραζιλία το 8%, η Τουρκία και οι Η.Π.Α. από 5%, η Ισπανία το 4,5%, το Ιράν το 4%, η Ιταλία από το 3,3% και άλλες χώρες με μικρότερες παραγωγές. Η Ελλάδα παράγει το 0,3% της παγκόσμιας παραγωγής.
Κατά τη διάρκεια της συγκομιδής πρέπει να ακολουθούνται οι πιο κάτω δείκτες.
18.1α .2. Δείκτες ωριμότητας:
Ο προσδιορισμός του κατάλληλου χρόνου συγκομιδής, καθορίζεται με κριτήριο την ελαχίστη περιεκτικότητα (28 έως 30%) σε χυμό ανάλογα με τον όγκο του καρπού και την περιεκτικότητα σε οξέα (5-9% κιτρικό οξύ).
Άλλος παράγοντας είναι το χρώμα των λεμονιών, το οποίο εάν είναι κίτρινο διατίθεται άμεσα για εμπορική διάθεση ενώ εάν είναι σκούρο πράσινο μπορεί να αποθηκευθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
18.1α .3. Ποιοτικοί δείκτες:
Οι ποιοτικοί δείκτες προσδιορίζονται από:
1) Το μέγεθος του καρπού και το σχήμα δίχως δυσμορφίες.
2) Το χρώμα, κίτρινο με ένταση και ομοιομορφία.
3) Την απουσία μηχανικών βλαβών, λεκέδων στο σώμα τους, βλαβών από παγοπληξίες και να μην είναι ζαρωμένα ή αποχρωματισμένα.
Αποσπάσματα κειμένων. Περισσότερα στο βιβλίο ΦΡΟΥΤΑ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ.
