15.1. Κολοκυθάκια – Γενικές Πληροφορίες
15.1.1. Εισαγωγή
Η κολοκυθιά είναι αγγειόσπερμο, δικότυλο, αναρριχητικό φυτό που ανήκει στην οικογένεια των κολοκυνθοειδών (Cucurbitaceae). Η προέλευση της κολοκυθιάς προσδιορίζεται στην Κεντρική Αμερική. Σπόροι του φυτού βρέθηκαν στο Μεξικό και στις βόρειες περιοχές της Νότιας Αμερικής που χρονολογούνται από το 5.500 π.Χ., όπου ήταν αναπόσπαστο μέρος της αρχαίας διατροφής. Μέσα σε λίγα χρόνια από τον αποικισμό της Αμερικής, η κολοκυθιά και οι ποικιλίες της, εισήχθησαν στην Ευρώπη. Πιστεύεται ότι στη συνέχεια οι Ιταλοί ανάπτυξαν την κολοκυθιά, δίνοντάς της τα διεθνή ονόματα των ποικιλιών που χρησιμοποιούνται σήμερα.
Είναι φυτό μονοετές ή και πολυετές, φέρει έλικες και οι βλαστοί του είναι πράσινοι, κυλινδρικοί και τριχωτοί. Τα φύλλα του είναι μεγάλα, πλατιά, παλαμοειδή και οι μίσχοι του μακριοί. Είναι φυτό της καλοκαιρινής περιόδου και δεν αναπτύσσεται στο ψύχος. Η καλύτερη θερμοκρασία ανάπτυξης είναι γύρω στους 22 βαθμούς. Η Συγκομιδή γίνεται τμηματικά και διαρκεί συνήθως 2 με 3 μήνες. Οι αποδόσεις κυμαίνονται από 2,3 έως 3,5 τόνους ανά στρέμμα. Υπάρχουν αρκετές ποικιλίες κοινής κολοκυθιάς και αυτές έχουν να κάνουν κυρίως με το σχήμα, το μέγεθος και το χρώμα των προϊόντων. Υπάρχουν ντόπιες ποικιλίες, οι οποίες έχουν προτίμηση στην αγορά και καλλιεργούνται ακόμα και εκτός εποχής. Αυτές είναι τα ντόπια λευκά, τα λευκά ιταλικά, τα ντόπια πράσινα καθώς και τα υβρίδια sofia F1, Abodanza F1, elysee F1, black zack, black beauty, diamant, Zucchini κτλ.
Οι κυριότερες περιοχές καλλιέργειας στην Ελλάδα είναι η Ηλεία, η Μεσσηνία, η Κρήτη και η Αττική. Καλλιεργούνται γύρω στα 45.000 στρέμματα και η ετήσια παραγωγή φτάνει τους 70.000 τόνους.
15.1.1. Δείκτες ωριμότητας
Ο προσδιορισμός του κατάλληλου χρόνου συγκομιδής, καθορίζεται με κριτήριο το μέγεθος, αλλά και το χρόνο που μεσολαβεί από την ανθοφορία μέχρι την ωρίμανσή τους. Ανάλογα με την ποικιλία και τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος τα κολοκυθάκια μπορούν να αρχίσουν να συγκομίζονται μετά από 45 ή 60 μέρες.
Άλλος δείκτης ωριμότητας είναι η δημιουργία λεπτού και μαλακού εξωτερικού περιβλήματος στον καρπό, ο οποίος εμφανίζει εξωτερική λάμψη.
Τα κολοκύθια συγκομίζονται σε πολύ ανώριμο στάδιο, έχοντας οδηγό κοπής το επιθυμητό μέγεθος του καρπού, που συνήθως είναι 8 έως 15 εκατοστά και πριν οι εσωτερικοί σπόροι αρχίσουν να μεγαλώνουν και σκληρύνει η σάρκα τους. Γενικά τα μικρά κολοκύθια είναι τρυφερά και έχουν ελαφρώς γλυκιά γεύση.
15.1.1. Ποιοτικοί δείκτες
Τα καλοκαιρινά κολοκύθια για να συγκομισθούν πρέπει να έχουν τους πιο κάτω δείκτες ποιότητας:
- Το μέγεθος του καρπού, το σχήμα, χωρίς φθορές.
- Το γυαλιστερό χρώμα και το καλά καθαρισμένο τμήμα του κορμού.
- Την τρυφερότητα του δέρματος και των εσωτερικών ιστών.
- Την ομοιομορφία του σχήματος.
- Την απαλλαγή από ελαττώματα.
- Την απαλλαγή από μώλωπες, εκδορές ή σκασίματα.
- Το σταθερό σκούρο πράσινο χρώμα χωρίς κίτρινες περιοχές.
*Τα παραπάνω κείμενα αποτελούν αποσπάσματα από το βιβλίο μας «Λαχανικά: Μακροχρόνια Συντήρηση, τα μυστικά».
