2.1. Αγκινάρες – Γενικές πληροφορίες
2.1.1. Εισαγωγή
Οι αγκινάρες (Cynara cardunculus) είναι πολυετή λαχανικά της οικογενείας των Αστεροειδών. Αναπτύσσονται σε σχήμα θάμνου, ύψους περίπου 1,5 μέτρο. Είναι φυτό που κατάγεται από τις Παραμεσόγειες χώρες και κυρίως από την Ανατολική Μεσόγειο, την Νότια Ευρώπη και την Β. Αφρική με επίκεντρο τη σημερινή Αλγερία. Σήμερα καλλιεργείται σε πολλά μέρη του σύγχρονου κόσμου σε θέσεις προφυλαγμένες από το δυνατό ψύχος και σε εδάφη χωρίς πολλή υγρασία. Η πιο διαδεδομένη ποικιλία της αγκινάρας στην Ελλάδα είναι η Αργίτικη, με τα πράσινα φύλλα και ακολουθεί η Ιώδης της Αττικής, με μικρότερα μωβ φύλλα στη βάση του άνθους.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ, καλλιεργούνται συνολικά 22.000 περίπου στρέμματα τα οποία παράγουν 26.500 τόνους. Η αγκινάρα για να αναπτυχθεί χρειάζεται καλό καιρό, και γι` αυτό ευδοκιμεί σε περιοχές με ήπιο χειμώνα όπως η Πελοπόννησος, η Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου. Το 90% της συνολικής Ελληνικής παραγωγής αγκινάρας παράγεται στο Ναύπλιο και συγκεκριμένα στην περιοχή Ίρια και Κάντια. Καλλιέργεια αγκινάρας πραγματοποιείται και στην Τήνο (αγκινάρα Τήνου) στην περιοχή Λιβάδι Κώμης- Καλλονής με ετήσια παραγωγή που ξεπερνά τα 295.000 ζεύγη.
Εκτός από τη συγκομιδή του καρπού της αγκινάρας, που είναι η βασική εμπορική εκμετάλλευση, υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησης της πλούσιας βιομάζας της ως ζωοτροφή, εξασφαλίζοντας πρόσθετο εισόδημα στους παραγωγούς. Ο όγκος της παραγωγής εξαρτάται από τις στρεμματικές αποδόσεις που μπορεί να διαφέρουν εξαιτίας της ποικιλομορφίας των εδαφών, στα οποία καλλιεργείται. Αυτή κυμαίνεται από 1000 -2000 κιλά το στρέμμα.
Κατά τη διάρκεια της συγκομιδής πρέπει να εφαρμόζονται οι πιο κάτω δείκτες.
2.1.2. Αγκινάρες – Δείκτες ωριμότητας:
Η έναρξη της συγκομιδής πραγματοποιείται όταν η ανθοκεφαλή αποκτήσει εμπορεύσιμο μέγεθος, είναι κλειστή, συμπαγής και τρυφερή. Υπεραναπτυγμένοι βολβοί έχουν ανοικτή διαμόρφωση ενώ το υποστήριγμα του κορμού είναι σκληρό και ινώδες. Κατά τη συγκομιδή μπορεί να παρατηρηθούν διαφορές ως προς τον χρόνο ωρίμανσης των ανθοκεφαλών τόσο μεταξύ των φυτών όσο και στο ίδιο το φυτό. Αποτέλεσμα αυτού είναι η κλιμάκωση της παραγωγής που μπορεί να διαρκέσει 3-4 μήνες. Όταν επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες, η συγκομιδή γίνεται σταδιακά κάθε 7-10 ή 15 ημέρες. Οι πρώτες ανθοκεφαλές συγκομίζονται στα τέλη Νοεμβρίου.
2.1.3. Ποιοτικοί δείκτες:
Οι βολβοί της αγκινάρας πρέπει να είναι συμπαγείς, καλοσχηματισμένοι με χαρακτηριστικό πράσινο χρώμα και ομοιόμορφο μίσχο. Οι μίσχοι πρέπει να κόβονται από 2.5 έως 4 εκατοστά κάτω από τη βάση, όμως κατά την εμπορική διανομή της έχει επικρατήσει η διατήρηση του κορμού σε μήκος 20 έως 30 εκατοστά.
*Τα παραπάνω κείμενα αποτελούν αποσπάσματα από το βιβλίο μας «Λαχανικά: Μακροχρόνια Συντήρηση, τα μυστικά».
